Over arm en rijk tegelijk

Het Maagdenhuis is gehuisvest in een historisch gebouw uit de 16de-17de eeuw, dat lange tijd dienst deed als weeshuis voor meisjes, de ‘maegdeckens’.


Hier kom je veel te weten over de Antwerpse vondelingen-, wezen- en armenzorg door de eeuwen heen. Armoede en dakloosheid zijn immers niet van deze tijd alleen. Onze westerse steden kampten al met die problemen van in de middeleeuwen. Wist je trouwens dat de Antwerpse vondelingenschuif voor het eerst in 1812 in gebruik genomen is?


Gebruiksvoorwerpen

In de vroegere kapel van het weeshuis vind je allerhande voorwerpen uit het dagelijks leven van de wezen en vondelingen, onder meer:
- majolica papkommetjes
- vondelingenkleedjes en –tekens
- merklappen die de meisjes borduurden
- antiek meubilair
- archiefstukken allerhande, zoals oude huisreglementen, of wat er op het menu stond 


Kunstwerken

Naast gebruiksvoorwerpen biedt het Maagdenhuis een verrassend rijke collectie schilderijen en beeldhouwwerken. Het kleine Maagdenhuis herbergt niet minder dan 150 kunstwerken. Wat kan je hier bewonderen?
- schilderijen van Antwerpse grootmeesters uit de 15de tot en met de 17de eeuw: Pieter Paul Rubens, Jacob Jordaens, Antoon van Dyck
- ook  ‘kleinere’ meesters zijn vertegenwoordigd: Pieter Aertsen, Otto Van Veen, Simon De Vos, Maarten Pepijn
- beeldhouwwerk uit de 16de tot de 18de eeuw: Huibrecht Van den Eynde, Walter Pompe


/

  • De Nood Gods, Jacob Jordaens

    Jacob Jordaens schilderde De Nood Gods in 1620, maar voegde er rond 1650 nog stukken aan toe – hij naaide er letterlijk lappen stof aan vast. Hij zorgde er in zijn testament voor dat het Maagdenhuis dit pareltje uit de barokke schilderkunst kreeg. Het doek hangt hier dan ook al sinds 1679. Onlangs onderging het een fikse opknapbeurt. Het Koninklijk Instituut voor Kunstenpatrimonium (KIK) in Brussel heeft het 2 jaar lang onder handen genomen. Na de reiniging werd de oude schade bijgewerkt en werd het schilderij voorzien van een nieuwe vernislaag om de verflaag te beschermen. Door de grondige restauratie komen de kleuren en de dieptewerking opnieuw veel beter tot hun recht. Sinds juli 2012 is het terug in zijn volle glorie te bewonderen in het Maagdenhuismuseum.

  • Houten Clara, 17de eeuw, anonieme kunstenaar

    Dit levensgroot eikenhouten beeld op de binnenplaats van het MAMU sierde ooit de trap in de voorbouw van het weeshuis. Het inspireerde Hendrik Conscience tot het schrijven van de novelle ‘Houten Clara’. Waarover gaat het verhaal?

  • Biblia pauperum, olieverfpaneel, 1490-1500

    De Biblia Pauperum, Bijbel voor Armen, toont Het Laatste Oordeel, de Zeven Werken van Barmhartigheid en de Zeven Hoofdzonden. Oorspronkelijk hing dit werk in de Armenkamer in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen. Het stelt de Bijbelse deugden en ondeugden voor. Wie in de hemel wou komen, moest goede werken doen. Wie een zondig leven leidde, ging recht naar de hel. De onbekende meester heeft het allemaal zeer expressief in beeld gebracht - handig voor wie niet kon lezen of schrijven. Een middeleeuws beeldverhaal, zeg maar. 

  • Maria Presentatie: feest in het weeshuis

    Een zeer oud en legendarisch verhaal wacht op je in deze tentoonstelling.

    Het Maagdenhuis was eeuwenlang het meisjesweeshuis van Antwerpen. Hier woonden en werkten van de 16de tot de 19de eeuw een honderdtal jonge weesmeisjes.

    Op 21 november vierden ze het feest van ‘Maria Presentatie’. Die dag vierde de Kerk dat de ouders van Maria haar naar de tempel in Jeruzalem brachten, zodat ze haar leven aan God kon wijden.

    Binnen het Maagdenhuis vierden ze het feest na 1636 steeds grootser. Het was een opendeurdag ‘avant la lettre’ met bezoek van de regent, de aalmoezeniers en andere rijke burgers.

    Hoe meer de bewoners van het Maagdenhuis zich op hun fraaist toonden.  Hoe meer de gezichten van de armenmeesters glunderden. Hoe guller de rijke burgers in hun beurs tastten. En zo geraakte de offerkist vol die in het huis opgesteld stond.

    Kom langs, en ontdek hoe kunstenaars het thema af door de eeuwen heen hebben afgebeeld.

    WANNEER

    • 21 november: doorlopend van 10 tot 17 uur
    • loopt tot 6 januari

    INKOM

    Gratis bij aankoop van ticket voor permanente collectie.

    Kijk op onze website bij ‘Praktisch’ voor eventuele kortingen.

Publicaties 
PDF icon Catalogus Maagdenhuis museum.pdf